สรุปงานวิจัย

ชื่อวิจัย  การพัฒนาทักษะพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์ของเด็กปฐมวัยด้วยการจัดกิจกรรมการทำเครื่องดื่มสมุนไพร

THE DEVELOPMENT OF BASICSCIENCE SKILLS FOR YOUNG CHILDREN USING HERBAL DRINKACTIVITIES Full Text

ปริญญานิพนธ์ของ  วนิชชา    สิทธิพล

AN ABSTRACT BY   WANITCHA  SITTIPON

มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ 

SRINAKHARINWIROT UNIVERSITY

ความมุ่งหมายของการวิจัย

1. เพื่อศึกษาระดับของทักษะพื้นฐานวิทยาศาสตร์ของเด็กปฐมวัย ทั้งโดยรวมและรายด้าน ก่อนและหลังการทดลองการทำกิจกรรม
2. เพื่อเปรียบเทียบทักษะพื้นฐานวิทยาศาสตร์ของเด็กปฐมวัย ทั้งโดยรวมและรายด้าน ก่อนและหลังการทดลองการทำกิจกรรม

เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย

• แผนการจัดกิจกรรมการทำเครื่องดื่มสมุนไพรและแบบทดสอบทักษะพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์ของเด็กปฐมวัย

ตัวแปรที่ศึกษา

1. ตัวแปรต้น ได้แก่ การจัดกิจกรรมการทำเครื่องดื่มสมุนไพร
2. ตัวแปรตาม ได้แก่ ทักษะพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์ ประกอบด้วย

• การสังเกต
• การจำแนก
• การวัด
• การสื่อความหมายข้อมูล

วิธีการดำเนินกิจกรรม

ขั้นนำ

     

     เป็นการนำเข้าสู่กิจกรรมการทำเครื่องดื่มสมุนไพรด้วยการสนทนา การร้องเพลง การท่องคำคล้องจอง ปริศนาคำทาย หรือการใช้สื่ออย่างใดอย่างหนึ่ง  เพื่อกระตุ้นให้เด็กเกิดความสนใจและสร้างความพร้อมก่อนเข้าสู่กิจกรรม

ขั้นดำเนินการ

     

     แนะนำส่วนผสม วัสดุอุปกรณ์ และขั้นตอนในการทำเครื่องดื่มสมุนไพร พร้อมทั้งสร้างข้อตกลงเบื้องต้นในการทำเครื่องดื่มสมุนไพร จากนั้นเด็กเข้ากลุ่มกลุ่มละ 5 คน โดยเด็กมีการแบ่งหน้าที่กันภายในกลุ่มก่อนที่จะเริ่มทำเครื่องดื่มสมุนไพร และลงมือปฏิบัติจริงในการทำเครื่องดื่มสมุนไพร โดยในขั้นตอนนี้ครูมีหน้าที่ในการแนะนำและกระตุ้นให้เด็กเกิดทักาะการสังเกต จำแนก และชั่ง ตวง วัด เมื่อทำกิจกรรมเสร็จแล้ว ให้ทุกคนแต่ละกลุ่มร่วมกันเก็บอุปกรณ์และทำความสะอาด

ขั้นสรุป

 

     เด็กและครูร่วมกันสรุปขั้นตอนในการทำเครื่องดื่มสมุนไพร ทบทวนกระบวนการในการทำเครื่องดื่มสมุนไพร โดยที่ครูใช้คำถามปลายเปิดกระตุ้นให้เด็กได้ใช้ข้อมูลที่ได้จากการสังเกต จำแนก ชั่ง ตวง วัด มาสื่อความหมาย

ตัวอย่างแผนการจัดกิจกรรมการทำเครื่องดื่มสมุนไพร  (น้ำฝรั่ง)

จุดประสงค์

1. เพื่อพัฒนาทักษะพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์

• การสังเกต : สามารถบอกสักษณะของน้ำฝรั่งได้
• การจำแนก : สามารถบอกความแตกต่างของปริมาณน้ำฝรั่งที่คั้นได้จากฝรั่งลูกเล็ก ฝรั่งลูกใหญ่ได้
• การวัด : สามารถตวงน้ำเชื่อมที่นำมาปรุงน้ำฝรั่งได้
• การสื่อความหมายข้อมูล : สามารถร่วมสนทนาและแสดงความคิดเห็นกับเพื่อนและครู

 2.  เพื่อให้เด็กได้รู้จักวัสดุอุปกรณ์และส่วนผสมในการทำน้ำฝรั่ง

 3.  เพื่อให้เด็กสามารถทำน้ำฝรั่งตามขั้นตอนได้

เนื้อหา

    น้ำฝรั่ง ทำได้โดยน้ำฝรั่งเฉพาะเนื้อหั่นเป็นชิ้นเล็กๆ ใส่เครื่องปั่น เติมน้ำสุก ปั่นจนละเอียด บีบคั้นน้ำฝรั่งและกรองกากด้วยผ้าขาวบาง เติมน้ำเชื่อมและเกลือป่นเล็กน้อย และรับประทานได้

ขั้นตอนการดำเนินกิจกรรม

1. ครูและเด็กร่วมกันร้องเพลง "ผลไม้" พร้อมทำท่าทางประกอบ แล้วสนทนาซักถาม โดยใช้คำถามดังนี้

• เด็กๆ ชอบทานผลไม้อะไรในเพลง
• เด็กคิดว่าฝรั่งนำมาทำอาหารอะไรได้บ้าง

ขั้นดำเนินการ

1. ครูแนะนำวัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ในการทำกิจกรรม
2. ครูแนะนำกิจกรรมน้ำฝรั่งให้กับเด็กๆ ดังนี้

• เด็กล้างฝรั่งผลที่ตนเลือกด้วยน้ำสะอาด
• ครูหั่นเนื้อฝรั่งให้เด็กเป็นชิ้นเล็กๆ
• เด็กๆบีบคั้นน้ำฝรั่งและกรองกากด้วยผ้าขาวบาง
• เด็กๆเติมน้ำเชื่อมและเกลือป่นเล็กน้อย และรับประทานได้

  3. เด็กและครูร่วมกันสนทนาเกี่ยวกับข้อตกลงเบื้องต้นที่ควรปฏิบัติการทำน้ำฝรั่ง ได้แก่

• ล้างมือก่อนและหลังการทำกิจกรรมทุกครั้ง
• ขณะทำกิจกรรมเด็กๆไม่ควรพูดคุยเสียงดังหรือเล่นกัน
• ระมัดระวังอันตรายจากไฟฟ้า
• หลังจากทำกิจกรรมแล้วช่วยกันเก็บอุปกรณ์ของกลุ่มและทำความสะอาดให้เรียบร้อย

  4. เด็กเลือกเข้ากลุ่มกลุ่มละ 5 คน เลือกตัวแทนเด็กออกมารับอุปกรณ์

  5. เด็กๆ แต่ละกลุ่มลงมือทำน้ำฝรั่งตามวิธีการของกลุ่มตนเอง

  6. เด็กและครูร่วมกันสนทนาซักถามเกี่ยวกับการทำน้ำฝรั่ง ดังนี้

• น้ำฝรั่งที่เด็กๆคั้นได้มีลักษณะอย่างไร
• ระหว่างฝรั่งลูกเล็กฝรั่งลูกใหญ่ ฝรั่งลูกไหนคั้นน้ำได้ปริมาณมากกว่า
• เด็กๆใส่น้ำเชื่อมลงไปในน้ำฝรั่งกี่ช้อน

  7. เมื่อทำเสร็จ เด็กๆ ช่วยกันล้างและเก็บอุปกรณ์ ทำความสะอาดสถานที่ให้เรียบร้อย

ขั้นสรุป 

1. เด็กและครูร่วมกันสรุปถึงขั้นตอนการทำน้ำฝรั่ง ดังนี้

     น้ำฝรั่ง สามารถทำได้โดยนำฝรั่งเฉพาะเนื้อหั่นเป็นชิ้นเล็กๆ ใส่เครื่องปั่น เติมน้ำสุก ปั่นจนละเอียด บีบคั้นน้ำฝรั่งและกรองกากด้วยผ้าขาวบาง เติมน้ำเชื่อมและเกลือป่นเล็กน้อย และรับประทานได้ โดยฝรั่งลูกใหญ่จะคั้นน้ำฝรั่งได้มากกว่า

สื่อที่ใช้ในการจัดกิจกรรม

1. ส่วนผสมในการทำน้ำฝรั่ง ได้แก่ ฝรั่ง น้ำเชื่อม เกลือป่น น้ำ
2. เครื่องครัว ได้แก่ เครื่องปั่น ผ้าขาวบาง แก้ว ชาม ช้อน

การประเมินผล

1. สังเกตพฤติกรรมในการร่วมกิจกรรม
2. สังเกตการแสดงความคิดเห็นและตอบคำถาม

ภาคผนวก

เพลง "ผลไม้"  (ไม่ทราบนามผู็แต่ง)

ฉันชอบผลไม้   กล้วยไข่และละมุด

                      ทั้งเงาะมังคุด        ลางสาดลำไย

                      ขนุน น้อยหน่า       แตงโมแตงไทย

                      มะม่วงใบใหญ่        ฝรั่ง พรุทรา

สรุป

    การวิจัยครั้งนี้มีจุดหมายเพื่อศึกษาระดับและเปรียบเทียบทักษะพื้นฐานวิทยาศาสตร์ของเด็กปฐมวัยด้วยการจัดกิจกรรมการทำเครื่องดื่มสมุนไพร ซึ่งเป็นกิจกรรมที่พัฒนาทำให้เด็กเกิดองค์ความรู้ การคิด การวางแผน การเรียงลำดับขั้นตอน ตลอดจนการใช้ประสาทสัมผัสทั้งห้า การสัมผัส การชิม การฟัง การดมกลิ่น การเปลี่ยนแปลงของอาหารตามหลักการทางวิทยาศาสตร์ มาใช้ในการพัฒนาทักษะพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์ของเด็กปฐมวัย ในการสังเกต การจำแนก การวัด ทำให้เด็กเกิดการเรียนรู้และเข้าใจในการเปลี่ยนแปลงของสิ่งต่างๆ จนสามารถนำมาใช้ในการพัฒนาความคิดและสื่อความหมายข้อมูลได้อย่างสมบูรณ์ต่อไป